Vừa qua, Trường Đại học Bách khoa-Đại học Đà Nẵng (ĐHĐN) cùng Uỷ ban nhân dân (UBND) tỉnh Quảng Nam phối hợp tổ chức Hội thảo “Đánh giá hiện trạng và xác định nguyên nhân ngập lụt thành phố Tam Kỳ và vùng phụ cận” dưới sự chủ trì của Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam Lê Trí Thanh và PGS.TS Đoàn Quang Vinh-Hiệu trưởng Trường ĐH Bách khoa-ĐHĐN.

Toàn cảnh Hội thảo 

Phát biểu tại Hội thảo, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam Lê Trí Thanh nhấn mạnh tính cấp thiết phải xác định căn nguyên dẫn đến thực tế xảy ra tình trạng ngập lụt ở Tam Kỳ và vùng phụ cận. Đây là công việc quan trọng, cấp bách, cần sự hỗ trợ, tham gia “hiến kế”, phản biện của các nhà khoa học, các chuyên gia trong các lĩnh vực xây dựng, thuỷ lợi-thuỷ điện và nhiều ngành khoa học khác mà Trường ĐH Bách khoa-ĐHĐN có tiềm lực và thế mạnh.

Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam 

Lê Trí Thanh phát biểu 

PGS.TS. Đoàn Quang Vinh-Hiệu trưởng Nhà trường đã phát biểu chia sẻ khó khăn chung của tỉnh Quảng Nam, thành phố Tam Kỳ và vùng phụ cận nói riêng, khu vực miền Trung-Tây Nguyên nói chung thời gian qua liên tục phải gánh chịu thử thách, tác động của thiên tai, trong đó có lũ lụt gây ra tình trạng ngập lụt, ngập úng, ảnh hưởng đến mọi mặt kinh tế-xã hội và đời sống người dân.

Các nhà khoa học, chuyên gia của Trường ĐH Bách khoa-ĐHĐN nhận thức rõ vai trò, sứ mệnh sẵn sàng nỗ lực đồng hành với tỉnh nhà và các địa phương, đánh giá đúng hiện trạng, xác định nguyên nhân, từ đó có giải pháp hiệu quả, phù hợp dựa trên cơ sở khoa học và thực tiễn. 

PGS.TS Nguyễn Chí Công-Trưởng khoa

Khoa Xây dựng Công trình thủy,

Trường ĐH Bách khoa-ĐHĐN phát biểu 

Theo Chủ tịch UBND thành phố Tam Kỳ Bùi Ngọc Ảnh, phân tích thực tế những năm gần đây, thành phố Tam Kỳ và vùng phụ cận mỗi khi có các đợt mưa lớn (thường xảy ra từ giữa tháng 9 đến giữa tháng 12), trên diện rộng thì các đường phố và khu dân cư có tình trạng ngập sâu.

Báo cáo số liệu của Đài Khí tượng thủy văn Quảng Nam cho thấy tính trong giai đoạn 1999 – 2021 trung bình cứ 02 năm xảy ra 1 đợt lũ lớn trên sông Tam Kỳ. Trong các năm 2018, 2020 và 2021 liên tiếp xuất hiện lũ trên báo động 3, gây ra ngập lụt diện rộng, đặc biệt là trận lũ lịch sử tháng 11/1999.

Các giải pháp Trường ĐH Bách khoa-ĐHĐN

đề xuất trên cơ sở khoa học và thực tiễn

Tại Hội thảo, PGS.TS Nguyễn Chí Công-Trưởng khoa Khoa Xây dựng Công trình thủy, Trường Đại học Bách khoa-ĐHĐN đã báo cáo kết quả nghiên cứu đề tài khoa học công nghệ: “Đánh giá diễn biến ngập lụt và đề xuất giải pháp ứng phó ngập lụt thành phố Tam Kỳ trong bối cảnh đô thị hóa và biến đổi khí hậu”, theo đó đã nghiên cứu dựa trên cơ sở khoa học, thực tiễn nhận diện các yếu tố bất lợi gây ra tình trạng ngập cục bộ thành phố Tam Kỳ và ngập lụt vùng phụ cận.

Theo tác giả, các dự án khớp nối hạ tầng kỹ thuật của Tam Kỳ tuy được đầu tư nhưng chưa đồng bộ và chưa được hoàn thiện nên dù đã xây dựng các hạng mục kè sông, hồ điều tiết nước nhưng gần như không phát huy được hiệu quả khi gặp lũ ngoài sông và mưa lớn.

Năng lực tiêu thoát lũ của hệ thống sông (do lòng sông bị thu hẹp và trữ lượng nước bị suy giảm từ việc san lấp) và việc nâng cao mặt bằng vùng trũng thấp cũng là một trong những nguyên nhân gây ngập sâu ở Tam Kỳ, PGS.TS Nguyễn Chí Công phân tích.

Tình trạng mưa ngập nội thành Tam Kỳ

là cấp thiết, cần giải pháp khắc phục kịp thời 

(Khu vực đường Phan Châu Trinh giao với

Điện Biên Phủ trong đợt lũ cuối tháng 10/2021)

Các ý kiến đề xuất giải pháp chống ngập được đưa ra như: Tính toán, thiết kế phù hợp hành lang thoát lũ cho các sông (Tam Kỳ, Bàn Thạch, Đầm và Trường Giang) để đảm bảo thoát được lưu lượng lũ thiết kế (tương ứng với tần suất lũ); Xác định cao trình quy hoạch chống lũ, quy hoạch khu dân cư dựa trên mực nước gia tăng (tại mặt cắt tính toán); phân lũ và kiểm soát lũ trên sông Bàn Thạch và vũng trũng phía tây Tam Kỳ…

“Chúng tôi đề xuất hạ thấp mực nước lũ trên sông Bàn Thạch bằng hình thức phân lũ từ sông này tại khu vực Thăng Bình về sông Trường Giang để giảm lưu lượng tập trung về sông Bàn Thạch đoạn đầu thành phố Tam Kỳ. Đồng thời, phân lũ từ hồ sông Đầm sang sông Trường Giang. Mặt khác, cần kiểm soát lũ từ lưu vực trũng phía tây đường Nguyễn Hoàng và đường sắt Bắc-Nam đổ về các hồ Nguyễn Du, Duy Tân và Ngã Ba bằng cách chuyển hướng dòng chảy ra sông Tam Kỳ và suối Tây Yên”, PGS.TS Nguyễn Chí Công nhấn mạnh.

Cần tính toán, đầu tư nạo vét, khơi thông

dòng chảy các sông để tăng năng lực thoát lũ 

UBND thành phố Tam Kỳ cũng kiến nghị với tỉnh sớm cho nạo vét, khơi thông dòng chảy các sông (Trường Giang, Tam Kỳ, Kỳ Phú, Bàn Thạch) để tăng khả năng thoát lũ ra cửa An Hòa (Núi Thành); Đầu tư dự án nâng cao năng lực thoát nước lũ (bao gồm các danh mục nâng cấp, cải tạo hệ thống thoát nước nội thị, hồ điều tiết và kênh chỉnh dòng thoát nước phía tây nội thị, cải thiện năng lực thoát lũ hồ Sông Đầm ra sông Trường Giang, xây kè và đường ven sông Tam Kỳ) với tổng kinh phí cần hơn 1.800 tỷ đồng.

Xem thêm tin trên Báo Quảng Nam, VTV8.

 Tin Trường ĐH Bách khoa-ĐHĐN

và Trung tâm TT-HL&Truyền thông ĐHĐN